Schadelijke gevolgen van energiedrankjes voor werknemers

In mijn tijd als verhuizer had ik meer dan een aantal collega’s die verslaafd waren aan energiedrankjes zoals red bull, en dronken ze soms wel 3 à 4 van deze drankjes per dag. Met alle gevolgen van dien.. Laten we wat dieper ingaan op de schadelijke gezondheidseffecten van het overmatig nuttigen van energiedrankjes door werknemers en o.a. chronisch slaaptekort dat vaak een gevolg is van een verslaving aan energiedrank.

Zijn energiedrankjes echt zó slecht?

Energiedrankjes zoals red bull, monster, bullit etc. staan er allereerst om bekend zeer verslavend te zijn. Ongeveer twee op de drie jongeren ervaart negatieve gevolgen van energiedrank. Dit blijkt uit onderzoek van het voedingscentrum, dat is uitgevoerd bij 800 jongeren tussen 11 en 18 jaar.

Deze ‘negatieve gevolgen’ zijn: rusteloosheid, slapeloosheid, maagpijn, uitdroging, volledig instorten na een energieke periode, hartkloppingen, oorsuizen, duizeligheid en het krijgen van angstgevoelens. De energiedrankjes zijn vanwege de cafeïne en de suiker dus zeer verslavend, en wanneer men dagelijks red bull drinkt, krijgt men 12 tot 14 uur na het drinken van het laatste blikje afkickverschijnselen, zoals hoofdpijn, obstipatie en prikkelbaarheid.

Daarnaast is uit meerdere onderzoeken gebleken dat het ongeveer 12 dagen duurt voordat het menselijk lichaam helemaal gewend is geraakt aan de dagelijkse cafeïne-inname, oftewel: resistent is geworden tegen de zogenaamde positieve effecten van energiedrank. Het gevolg is natuurlijk dat je dan (nog) meer energiedrankjes nodig hebt om hetzelfde effect te ervaren.

Slaaptekort en de gevolgen

Hierboven heb ik al kort het probleem aangekaart dat energiedrankjes veroorzaken m.b.t. een goede nachtrust. Wanneer iemand dagelijks meer dan 2 energiedrankjes nuttigt, heeft deze persoon veel meer moeite om in slaap te vallen. Daarnaast zal de kwaliteit van de slaap ook aanzienlijk afnemen, waardoor deze persoon overdag oververmoeid is en slecht kan concentreren op zijn of haar taak. Aanhoudend gebruik van energiedrankjes leidt vaak tot een chronisch slaaptekort, dat vervolgens een depressie en geheugenverlies kan veroorzaken.

Laten we hier nog wat op inzoomen, want hoeveel uur zouden we dan eigenlijk moeten slapen per nacht om goed te kunnen functioneren, en wat kunnen we nu precies kwalificeren als een ‘slaaptekort’? Volgens slaaponderzoeker Matthew Walker, die hoofd van het ‘Center for Human Sleep Science’  is aan de University of California en die onlangs het boek ‘Why we Sleep’ heeft uitgebracht, hebben we al een slaaptekort wanneer we minder dan 7 uur per nacht slapen.

Op intuïtie en lichaamssignalen afgaan

Er zijn geen duidelijke bewijzen dat je teveel kunt slapen, maar het is voor de hand liggend dat je ook teveel kunt slapen net zoals je teveel water kunt drinken. Walker schat in dat veertien uur slaap te veel is, maar ieder lichaam is anders. Wat slaap betreft, zouden we eigenlijk op onze intuïtie en lichaamssignalen af moeten gaan. Wanneer je wekker al is afgegaan, maar je weer in slaap valt, dan betekent dit dat je te weinig hebt geslapen. Hetzelfde geldt voor wanneer je cafeïne nodig hebt om wakker te worden of te blijven. Om 10.00 uur ‘s ochtends zou iedereen superscherp moeten zijn.

Slaaptekort heeft ernstige gevolgen

Matthew meent dat er – met name in de Westerse wereld – een ‘catastrofale slaaptekort-epidemie’ is uitgebroken met zeer verstrekkende gevolgen. Er zijn inmiddels ruim 20 grote studies gedaan naar slaaptekort, die allemaal bevestigen dat hoe minder je slaapt per nacht, hoe korter je leven is. Volgens Matthew is er een zeer sterke correlatie tussen (chronisch) slaaptekort en het krijgen van ziektes zoals kanker, alzheimer, suikerziekte en een depressie. Door slaaptekort herstellen onze natuurlijke lichaamsprocessen niet voldoende, waardoor het immuunsysteem steeds zwakker wordt. Hierdoor ben je dus ook al veel sneller vatbaar voor een griepje of verkoudheid. En dit betekent meer ziekteverzuim voor de werkgever.

Belangrijke factoren voor slaaptekort

Een belangrijke factor voor dit slaaptekort is volgens Walker het nuttigen van cafeïne en alcohol. Andere oorzaken zijn stress en angst, die ook steeds meer toenemen in en door onze Westerse maatschappij. Daarnaast turen mensen tot ’s avonds laat nog op hun smartphone, laptop of tablet, wat vanwege het felle licht ook een negatieve effect heeft op de slaapkwaliteit.

Kortom, het is dus essentieel om genoeg (minimaal 7 uur per nacht) en ook kwalitatief goed te slapen. Hoewel er dus meerdere oorzaken voor slaaptekort zijn, is het wel duidelijk dat cafeïne (en dus energiedrankjes) hier een onmiskenbare oorzaak voor is.

Tips voor een betere slaap!

Voldoende slapen is in feite helemaal geen keuze. Zonder slaap zijn we futloos en worden we ziek, met slaap zijn we vitaal en gezond. Walker deelt dan ook zijn belangrijkste tips:

• Slaap 8 uur of langer als je dat nodig hebt;
• Ga elke dag op dezelfde tijd naar bed en sta om dezelfde tijd op;
• Vermijd computers, tablets en smartphones in de slaapkamer. (Led)licht remt de aanmaak van melatonine, het hormoon dat slaapt opwekt. Daarnaast kun je apparaten in ‘vliegtuigmodus’ zetten als je toch je smartphone naast je bed legt;
• Door op een diepe, rustige manier adem te halen, kun je gemakkelijker in slaap vallen. Probeer eens diep in te ademen door je neus, en weer uit te ademen door je mond. Houd elke adem drie seconden in. Wees je bewust van de spanning die zich tijdens het uitademen jouw lichaam verlaat;
• Gebruik geen slaappillen. Die hebben onder andere een negatief effect op het geheugen;
• Zet eventueel een wekker als het bedtijd is, dat doe je ‘s ochtends immers ook. Er bestaan overigens ook hele handige apps zijn die je hierbij kunnen helpen. De drie beste zijn:
• Sleep As Android: De Sleep as Android slaap app helpt je bij het volgen van je slaapcyclus en maakt ook een grafiek van je slaapgegevens. Het enige wat je hoeft te doen is je telefoon op de matras in de buurt van je lichaam te plaatsen. Het komt met een heleboel slaapgeluiden die je kunnen helpen slapen. Je kunt ook een slimme wekker instellen die je in je optimale slaapfase wakker maakt met natuurgeluiden;
• Sleep Cycle Alarm Clock: Sleep Cycle is een eenvoudige en een van de beste slaapcyclus app voor Android. Het is in de eerste plaats een wekker die je in je lichtste slaapfase met aangename deuntjes wakker kan maken. De app kan ook je slaappatronen volgen aan de hand van geluids- of trillingsanalyse en gedetailleerde slaapstatistieken weergeven;
• Runtastic Sleep Better: Het heeft een slaapmonitor die je slaapcyclus kan volgen en je gedetailleerde statistieken toont. Het enige wat je moet doen is je toestel naast je kussen plaatsen. Het werkt ook in de vliegtuigmodus. Met de slimme wekkerfunctie kan hij je helpen op het juiste moment wakker te worden. Naast het volgen van de slaap, komt het ook met andere tracking opties zoals cafeïne en alcoholinname, enz. Het bevat zelfs een ingebouwd slaapdagboek. Je kunt de app gebruiken om maanstanden te volgen en te kijken of het effect heeft op je slaapcyclus.

Alternatieven voor energiedrankjes

Energiedrankjes zijn wereldwijd immens populair, en dat is vooral te danken aan het eerder besproken opwekkende gevoel dat deze drankjes geven gecombineerd met het zeer verslavende werking hiervan. Deze drankjes zijn dus zeer ongezond en zeker geen gezonde keuze. Maar zijn er eigenlijk ook betere, gezondere alternatieven voor energiedrank? Jazeker, alleen zijn deze alternatieven lang niet zo zoet en verslavend als energiedrank, waardoor men hier minder vaak aan denkt wanneer zij behoefte hebben aan een flinke ‘oppepper’.

Gezondere en (tijdens het werk) gemakkelijke alternatieven voor energiedrankjes zijn bijvoorbeeld:

• Bananen (vitamine B, magnesium, Kalium, mangaan, geven veel energie!);
• Noten: walnoten, amandelen, pindakaas (eiwitten, onverzadigde vetten, omega-3 voor o.a. de hersenen, vitamine E, goed voor het zenuwstelsel);
• Normale, zwarte koffie zonder melk en suiker;
• Pure chocola met een cacao gehalte van ten minste 75% (bevat veel antioxidanten en magnesium voor een goede gemoedstoestand en slaap, en geeft daarnaast veel energie);
• Havermout (langzame afgifte van koolhydraten over een langere periode, vezels) als ontbijt, dat i.c.m. een banaan, noten, rauwe cacao poeder en een kop zwarte koffie niet alleen een heerlijk ontbijt vormt, maar ook een krachtige start van de dag is betekent

Ontbijt belangrijkste maaltijd van de dag

Veel mensen slaan het ontbijt over, maar uit een groot aantal onderzoeken blijkt dat het ontbijt juist de allerbelangrijkste maaltijd van de dag is. Een belangrijk conclusie uit o.a. ‘De Voedselzandloper’, een boek vol met (betrouwbare) wetenschappelijke feiten over de beste voeding voor mensen met als doel zo oud mogelijk te worden, is dat je ‘moet ontbijten als een koning, lunchen als een prins, en avondeten als een zwerver’. De reden hiervoor, is dat een goed ontbijt (bij voorkeur met veel eiwitten, veel vetten, een paar stukken fruit , maar in ieder geval geen snelle koolhydraten, zoals een witte boterham met jam en een glas sap) jouw lichaam over een langere tijd energie blijft afgeven en je niet snel geneigd zal zijn om de hele dag lang allerlei ongezonde snacks of tussendoortjes te eten.

Vitamine D tekort

Ruim 60% van de Nederlanders heeft een tekort aan vitamine D, dat zich uit in o.a. lusteloosheid, depressies, zwakkere botten, bloedend tandvlees, spier- en/of gewrichtspijn, angstaanvallen, krampen en spiertrillingen en slaapproblemen. Het dagelijks innemen van een vitamine D supplement kan deze klachten voorkomen, en is daarnaast zeer goed voor een goede werking van hersenen.

Magnesium

Daarbij wordt het belang van (genoeg) magnesium binnenkrijgen vaak ernstig onderschat. Magnesium is een essentieel mineraal voor het menselijke lichaam. Het regelt meer dan 300 belangrijke processen in je lichaam. Zo is het betrokken bij je energiestofwisseling, je bloeddruk, je spieren (dus ook je hart), je gevoelsleven, je gewrichten en je stofwisseling. Mensen die dagelijks te weinig magnesium binnenkrijgen, zijn vaak mensen die onvoldoende gezonde voeding eten. Dit tekort uit zich in uiteenlopende klachten, zoals spierkrampen (meestal in kuiten of nek) of gespannen spieren, lusteloosheid, geprikkeldheid, een laag libido, migraine, koude handen en voeten en zenuwachtigheid.

Kwaliteit van onze voeding

Hoewel ik nooit een grote fan ben geweest van het innemen voedingssupplementen, moet ik erkennen dat ik een enorm verschil heb gemerkt in mijn energieniveau, slaapkwaliteit en algemene gemoedstoestand sinds ik Vitamine D en Magnesium ben gaan gebruiken. Terwijl ik doorgaans goed op mijn voeding let, is het tegenwoordig helaas zo dat onze voeding lang niet zoveel voedingswaarde, vitaminen & mineralen bevat als bijvoorbeeld 50 jaar geleden.

Hier zijn uiteenlopende redenen voor te noemen, zoals:

• Een verslechterde bodemkwaliteit;
• Het kweken op grootte;
• Het gebruik van pesticiden en fungiciden;
• Mestinjecties;
• Monoculturen (het verbouwen van slechts één gewas, dat veel te extreem en intensief is voor de landbouwgrond, waardoor er minder vitamines en mineralen in de gewassen komen)

Voor mensen die er ongezonde slaap- en eetgewoontes op na houden – en voor iedereen die een beetje extra (positieve) energie kan gebruiken – kunnen deze supplementen wellicht een positieve bijdrage leveren aan het verhogen van het energieniveau. Echter, supplementen zouden op geen enkele wijze een vervanging moeten zijn voor goed en gezond eten. Ze zijn slechts een aanvulling.

Ongezonde voeding en het effect op werk

Veel mensen die lichamelijk zwaar werk verrichten (bijvoorbeeld in de logistieke sector), eten vaak ontzettend ongezond. Wil je hier meer over lezen? Klik dan hier.

Meer weten over sustainable.works?

sustainable.works is een uitzendbureau in de transport en logistiek en via ons nieuwe platform brengen wij vraag en aanbod samen. Meer weten? Lees hier verder.